Η κρίση μαίνεται...

...τα χρηματιστήρια όμως σπάνε ρεκόρ!...
Παράξενα φαινόμενα συνοδεύουν αυτή την κρίση, τουλάχιστον από πρώτη ματιά. Την ώρα που όλα τα κράτη του κόσμου συνθλίβονται, υποτίθεται, από το ασήκωτο βάρος του...
δημόσιου χρέους, την ώρα που οι μισθοί και οι συντάξεις μειώνονται ή πετσοκόβονται ανάλογα με τη χώρα με πρόσχημα την αντιμετώπιση του προβλήματος του χρέους, την ίδια ώρα τα χρηματιστήρια των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Βρετανίας και άλλων χωρών έχουν απογειωθεί και σπάνε τα ιστορικά τους ρεκόρ! Την περασμένη εβδομάδα π.χ. ο αμερικανικός χρηματιστηριακός δείκτης Dow Jones έσπασε κάθε ρεκόρ στα 129 χρόνια της ύπαρξής του και έφτασε στις 15.542 μονάδες!

Το ίδιο συνέβη και με τον γερμανικό δείκτη Dax, ο οποίος σημείωσε νέο ρεκόρ από τότε που δημιουργήθηκε με 8.558 μονάδες. Ρεκόρ δωδεκαετίας (από το 2001) σημείωσε και ο βρετανικός δείκτης FTSE-100 ξεπερνώντας τις 6.800 μονάδες. Εξήγηση φυσικά υπάρχει, αλλά η ερμηνεία του φαινομένου προοιωνίζεται ένα ζοφερό μέλλον, αν συνεχιστεί αυτή η τάση. Τα κρατικά ομόλογα δίνουν εντελώς ασήμαντα, μηδαμινά επιτόκια - χώρια που με τις ιστορίες που άρχισαν με τα «κουρέματα» τουλάχιστον στην Ευρώπη, όλοι φοβούνται πως κάποιες τουλάχιστον κυβερνήσεις απεργάζονται σχέδια καταλήστευσης των ομολογιούχων και περιμένουν την κατάλληλη ευκαιρία για να τα εφαρμόσουν! Οι τράπεζες αφενός δίνουν πολύ χαμηλά επιτόκια στις καταθέσεις και αφετέρου -ειδικά στην ΕΕ- είναι έτοιμες κι αυτές να ληστέψουν τους καταθέτες και να τους φάνε τα λεφτά, όπως έγινε στην Κύπρο.

Στη φάση αυτή λοιπόν όσοι έχουν λεφτά έχουν στραφεί στο χρηματιστήριο και παίζουν μεταξύ τους, ωθώντας τις τιμές των μετοχών στα ύψη. Αυτονόητο είναι ότι έτσι δημιουργείται σταδιακά μια νέα χρηματιστηριακή φούσκα που, όταν σκάσει, θα... «κλάψουν μανούλες». Παίρνοντας το χρηματιστήριο της Γερμανίας, της ηγεμονικής δύναμης της Ευρώπης, τα παραδείγματα είναι πολύ διδακτικά. Στις 7 Μαρτίου του 2000, ο Dax έφτασε στις 8.136,16 μονάδες και κατόπιν κατέρρευσε. Τον Μάρτιο του 2003 είχε πλέον χάσει... 6.000 (!) μονάδες, καθώς έπεσε στις 2.188 πριν αρχίσει σιγά σιγά να ξανανεβαίνει. Στις 13 Ιουλίου του 2007, έναν χρόνο πριν ξεσπάσει η κρίση, ανέβηκε στις 8.151,57 μονάδες πριν αρχίσει η νέα κατακρήμνιση.

Αυτή τη φορά έχασε «μόνο»... 4.500 μονάδες, καθώς τον Μάρτιο του 2009 η πτώση του σταμάτησε στις 3.588 μονάδες. Τώρα που το (προσωρινό;) ρεκόρ του είναι οι 8.558 μονάδες, πού θα σταματήσει η καταβαράθρωση; Παντελώς άγνωστο. Ούτε και ενδιαφέρει τον πολύ κόσμο. Αλλο όμως πρέπει να ανησυχήσει και μάλιστα βαθύτατα τους λαούς της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Το γεγονός ότι οι πλούσιοι συνεχίζουν να ρίχνουν τα χρήματά τους με όλο και εντονότερους ρυθμούς σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα, σημαίνει ότι όλο και περισσότερα κεφάλαια αποσύρονται από τη σφαίρα της παραγωγής.

Αν αυτή η τάση δεν ανακοπεί, οι δυνατότητες καταπολέμησης της ανεργίας μέσω της δημιουργίας θέσεων εργασίας και της εκ νέου σταδιακής αποκατάστασης των μισθών των εργαζομένων στα προ κρίσης επίπεδα, μειώνονται δραματικά όχι μόνο άμεσα, αλλά και μακροπρόθεσμα. Αν οι πλούσιοι και οι διαχειριστές κεφαλαίων απλώς ανακατανέμουν κυρίως μεταξύ τους τα κεφάλαιά τους και τα εγκλωβίζουν στη χρηματοπιστωτική σφαίρα, η ζωή εκατοντάδων εκατομμυρίων εργαζομένων, συνταξιούχων και μικρομεσαίων θα γίνεται όλο και πιο ζοφερή.

Καθώς μάλιστα ο χρηματοπιστωτικός τομέας βρίσκεται σήμερα στην αιχμή της διεθνοποίησης του κεφαλαίου, οι δυσάρεστες αυτές συνέπειες θα διαχέονται όλο και περισσότερο σε παγκόσμια κλίμακα.

Ενδεικτικά της τάσης αυτής είναι τα αποτελέσματα έρευνας που διενήργησε ο γνωστός οίκος Ernst & Young για το 2012 αναφορικά με το ποιος κατέχει τις μετοχές των 30 γερμανικών επιχειρηματικών κολοσσών που συναπαρτίζουν τον δείκτη Dax του γερμανικού χρηματιστηρίου. Τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά: το 55% των μετοχών ανήκουν σε ξένους επενδυτές και μόνο το 37% σε Γερμανούς!

Ομολογουμένως, απροσδόκητο αποτέλεσμα - ξένοι κατέχουν κατά μεγάλη πλειοψηφία τις μετοχές των κορυφαίων γερμανικών εταιρειών! Καθώς μάλιστα όλοι αυτοί οι ξένοι επενδυτές δεν είναι ιδιώτες, αλλά ξένες τράπεζες, ξένοι επενδυτικοί οίκοι, ξένες ασφαλιστικές εταιρείες και ξένα ασφαλιστικά ταμεία, δεν έχουμε να κάνουμε με εύπορους πολίτες που δίνουν τα λεφτά τους στους Γερμανούς για σιγουριά. Πρόκειται για παράγοντες που θέλουν να ασκήσουν, και κάποιες φορές ασκούν, εξουσία στη διαχείριση των γερμανικών επιχειρήσεων, ενώ παράλληλα μπορούν να τις κλονίσουν σοβαρά πουλώντας τις μετοχές τους, αν δεν αποκομίζουν υψηλά κέρδη.

Γιώργος Δελαστίκ