Υψηλό ουρικό οξύ - Διατροφή χαμηλή σε πουρίνες

Επιμέλεια: Ευανθία Παγουρτζή

Οι πουρίνες είναι τμήμα των πρωτεϊνών των τροφών που μετατρέπονται σε ουρικό οξύ στον οργανισμό μας. Η αύξηση ουρικού οξέος μπορεί να οφείλεται σε υπερπαραγωγή πουρινών ή σε μειωμένη απέκκριση ουρικού οξέος από τους νεφρούς και μπορεί να οδηγήσει σε εμφάνιση ουρικής αρθρίτιδας.

Ο περιορισμός τροφών που περιέχουν πουρίνες συνιστάται στην οξεία φάση της ουρικής αρθρίτιδας για να μην προστίθενται εξωγενείς πουρίνες στο υπάρχον υψηλό φορτίο ουρικού οξέος. Επίσης συνιστάται η πρόσληψη υγρών (3L/ημέρα) ώστε να βοηθηθεί η απέκκριση ουρικού οξέος και να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα πρόκλησης νεφρολιθίασης. Η δίαιτα πρέπει να είναι σχετικά υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες(π.χ. ψωμί, ρύζι, μακαρόνια, δημητριακά, φρούτα) μέτριας σε πρωτεΐνες και χαμηλής σε λιπαρά, επειδή η απέκκριση του ουρικού αυξάνεται με τους υδατάνθρακες και μειώνεται με τα λιπαρά. (ενδεικτικά: χρησιμοποιείτε ελαιόλαδο μέχρι 2 κουταλιές της σούπας ημερησίως, καταναλώστε γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά αλλά με μέτρο, επιλέξτε να καταναλώσετε άπαχα κρέατα και κυρίως ψάρια και πουλερικά αποφεύγοντας το κόκκινο κρέας, αφαιρείτε πάντα τα ορατά λίπη και τις πέτσες).

Διαιτητικές οδηγίες για την αντιμετώπιση της ουρικής αρθρίτιδας.

1. Μέτρια πρόσληψη τροφών υψηλού περιεχομένου σε πουρίνες (όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα).

2. Μέτρια πρόσληψη πρωτεΐνης, όπου μεγάλο ποσοστό της πρωτεΐνης προέρχεται από γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά λιπαρά.

3. Μειώστε την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και προτιμήστε πουλερικά και ψάρια.

4. Ελεύθερη πρόσληψη υδατανθράκων.

5. Χαμηλή πρόσληψη λίπους.

6. Διατήρηση ή σταδιακή απόκτηση ενός επιθυμητού σωματικού βάρους.

7. Περιορισμός της κατανάλωσης οινοπνεύματος.

8. Ελεύθερη πρόσληψη υγρών.

Ομαδοποίηση των τροφών σύμφωνα με το πουρινικό περιεχόμενο.

1η Ομάδα. Υψηλό πουρινικό περιεχόμενο(100-1000mg πουρινικού αζώτου ανά 100γρ τροφής).

Σαρδέλες, Ζωμός κρέατος, Μυαλά, Χήνα, Σάλτσες, Καρδιά, Ρέγγα, Νεφροί, Σκουμπρί, Παράγωγα κρέατος, Κιμάς κρέατος, Μύδια, Πέρδικα, Αυγοτάραχο, Κτένια, Μαγιά(λαμβανόμενη ως συμπλήρωμα).

Τα τρόφιμα αυτής της ομάδας πρέπει να παραλείπονται από τη διατροφή ασθενών με ουρική αρθρίτιδα (σε οξεία φάση ή σε ύφεση).

2η Ομάδα. Μέτριο πουρινικό περιεχόμενο (9-100mg πουρινικού αζώτου ανά 100γρ τροφής).

Κρέας, Ψάρι, Πουλερικά, Θαλασσινά(εκτός από αυτά που αναφέρονται στην 1η ομάδα), Λαχανικά, Σπαράγγια, Φασόλια, Φακή, Μανιτάρια, Αρακάς, Σπανάκι.

Σε περίοδο ύφεσης επιτρέπεται καθημερινά η κατανάλωση μίας μερίδας 60-90g κρέατος, ψαριού ή πουλερικών και μία μερίδα λαχανικών (1/2 φλιτζάνι) (ανάλογα με την περίπτωση).

3η Ομάδα. Αμελητέο πουρινικό περιεχόμενο.

Ψωμί, κράκερς, Βούτυρο ή μαργαρίνη(*με μέτρο), Κέικ και μπισκότα, Ανθρακούχα ποτά, Δημητριακά, Τυρί, Σοκολάτα, Καφές, Καρυκεύματα, Κρέμα(*με μέτρο), Αυγά, Λίπη(*με μέτρο), Λαχανικά(εκτός από αυτά που αναφέρονται στην 1η ομάδα), Φρούτα, Γλυκά με ζελέ, Βότανα, Παγωτό, Γάλα, Ζυμαρικά, Ξηροί καρποί, Ελαιόλαδο, Ελιές, Πίκλες, Ποπ κορν, Αλάτι, Ρύζι, Ζάχαρη και γλυκά, Ξύδι

*λόγω του περιεχόμενου τους σε λίπος

Πηγή: Α. Ζαμπέλας. Κλινική διαιτολόγια και διατροφή με στοιχεία παθολογίας.2007 ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Π.Χ. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ ΕΠΕ.