Διαταγή διενέργειας νεκροψίας για ανθρωποκτονία εξ αμελείας – Δεν αρκεί ο ισχυρισμός ότι ο ασθενής πέθανε από κορονοϊό

Με απόφασή του το Συμβούλιο Εφετών Πατρών ακύρωσε βούλευμα, με το οποίο οριζόταν να μη γίνει νεκροψία λόγω κινδύνου διασποράς του κορονοϊού και με το επιχείρημα ότι δεν θα εισέφερε κάτι στη διάγνωση θανάτου που είχε γίνει από τους ιατρούς.

Μετά από νοσηλεία 28 ημερών σε νοσοκομείο με κορονοϊό, ένας 41χρονος ασθενής έχασε τη ζωή του. Η σύζυγος του και η μητέρα του άσκησαν μήνυση κατά παντός υπευθύνου του Γενικού Νοσοκομείου Πύργου για ανθρωποκτονία από αμέλεια και ζήτησαν τη διενέργεια νεκροψίας – νεκροτομής καθώς δεν αρκέστηκαν στην αναφορά στο πιστοποιητικό θανάτου πως η αιτία ήταν λοίμωξη αναπνευστικού λόγω κορονοϊού.

Παρά το γεγονός πως το αίτημά τους εγκρίθηκε από την Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Πύργου και δόθηκε εντολή για την νεκροψία, στη συνέχεια ακολούθησε μία διελκυστίνδα μεταξύ της αρμόδιας

Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας, που αρνούνταν να προχωρήσει στη νεκροψία λόγω κινδύνου διασποράς του κορονοϊού, των οικείων του θανόντος και των εισαγγελικών αρχών.

Με βούλευμά του το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Ηλείας κατέληξε στη μη αναγκαιότητα διενέργειας νεκροψίας. Ωστόσο, μετά από έφεση του Αντεισαγγελέα Εφετών Πατρών κατά του βουλεύματος, δόθηκε το πράσινο φως από το Συμβούλιο Εφετών Πατρών να προχωρήσει η διαδικασία για τη διακρίβωση των συνθηκών θανάτου του 41χρονου. Στην απόφασή του, το Συμβούλιο Εφετών Πατρών αντέκρουσε όλα τα επιχειρήματα περί μη αναγκαιότητας διενέργειας νεκροψίας, υιοθετώντας την έφεση του Αντεισαγγελέα.

Τι ανέφερε ο Αντεισαγγελέας Εφετών Πατρών

Στην έφεσή του κατά του βουλεύματος, ο Αντεισαγγελέας Εφετών Πατρών, Ιωάννης Πενταγιώτης, ανέφερε χαρακτηριστικά τα εξής:

«Εισάγω, ενώπιον του Συμβουλίου σας, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 32, 137, 138, 316, 317 παρ 1, 318, 477, 479, 480 και 481 ΚΠΔ την παρούσα έφεσή μου, εναντίον του με α.α 24/2021 βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Ηλείας το οποίο αποφάνθηκε να μη γίνει νεκροψία – νεκροτομή στο πτώμα του θανόντα … ο οποίος νοσηλευόταν στο νοσοκομείο Πύργου με κορωνοϊό και απεβίωσε στις 30-3-2021 προκειμένου να διερευνηθούν οι ακριβείς συνθήκες του θανάτου του ύστερα από έγκληση για ανθρωποκτονία από αμέλεια (άρθρο 302 ΠΚ) που υπέβαλαν οι οικείοι του (η σύζυγός του και η μητέρα του) και εκθέτω τα ακόλουθα :

Στη συγκεκριμένη περίπτωση, από την επισκόπηση των εγγράφων του φακέλου της δικογραφίας που συνοδεύουν την υπό κρίση έφεσή μου προέκυψαν τα κάτωθι :

Στις 30-3-2021 απεβίωσε στο νοσοκομείο Πύργου ο … ετών 41 κάτοικος εν ζωή Πύργου Ηλείας ο οποίος νοσηλευόταν στην κλινική COVID του ως άνω νοσοκομείου. Ο θανών είχε εισαχθεί από 2-3-2021 στο νοσοκομείο Πύργου με κλινικά συμπτώματα δύσπνοια και εμπύρετο λοίμωξη του αναπνευστικού, θεωρήθηκε ότι πάσχει από κορωνοϊό και νοσηλευόταν στην ανωτέρω ειδική κλινική – πτέρυγα του νοσοκομείου μέχρι της 30-3-2021 που απεβίωσε.

Στις 31-3-2021 οι οικείοι του, η σύζυγός του … και η μητέρα του … κάτοικοι Πύργου Ηλείας υπέβαλλαν μήνυση κατά παντός υπευθύνου του Γενικού Νοσοκομείου Πύργου για ανθρωποκτονία από αμέλεια του ανωτέρω συζύγου και υιού τους αντίστοιχα θεωρώντας ότι δεν έτυχε της επιβεβλημένης ιατρικής φροντίδας και της κατάλληλης νοσηλείας. Αρχικά ενώ δόθηκε εντολή από την Εισαγγελία Πλημ/κών Πύργου για νεκροψία – νεκροτομή προκειμένου να διερευνηθούν τα ακριβή αίτια του θανάτου του, στη συνέχεια η εντολή ανακλήθηκε ύστερα από το από 1-4-2021 έγγραφο της προϊσταμένης της ιατροδικαστικής υπηρεσίας Πατρών Κας … η οποία επικαλούνταν αφενός οδηγίες του ΕΟΔΥ περί κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού και αφετέρου την έλλειψη κατάλληλης υποδομής των εγκαταστάσεων του νεκροτομείου Πάτρας.

Φυσικά οι ανωτέρω οικείοι του νεκρού … επέμεναν να γίνει νεκροψία ενώ η Εισαγγελία Πλημ/κών Πύργου βασιζόμενη στο ως άνω έγγραφο αρνούνταν. Τη διαφωνία έλυσε όχι ορθά το προσβαλλόμενο με αριθμό 24/2021 με την υπό κρίση έφεσή μας βούλευμα του συμβουλίου Πλημ/κών Ηλείας υπέρ της άποψης της Εισαγγελίας περί μη διενέργειας νεκροψίας – νεκροτομής στο σώμα του …

Χωρίς τη διενέργεια νεκροψίας – νεκροτομής είναι αδύνατο να εξακριβωθούν τα ακριβή αίτια του θανάτου του … αν δηλαδή ήταν αποτέλεσμα του κορωνοϊού ή αν πέθανε από άλλη αιτία με κορωνοϊό, αν του δόθηκε η κατάλληλη ιατρική αγωγή και φροντίδα, αν υπήρχε οποιαδήποτε πλημμέλεια, ως προς τη νοσηλεία του. Το προσβαλλόμενο βούλευμα εσφαλμένα θεώρησε ότι αρκεί το πιστοποιητικό θανάτου που υπέγραψαν οι θεράποντες ιατροί του ότι ο … απεβίωσε από λοίμωξη αναπνευστικού COVID και αναπνευστική ανεπάρκεια. Ο … νοσηλευόταν με αυτές τις αιτίες, όμως χωρίς να έχει γίνει νεκροψία – νεκροτομή πως οι ιατροί που συνέταξαν το ως άνω πιστοποιητικό είναι σίγουροι για την αιτία θανάτου;

Το ανωτέρω έγγραφο της ιατροδικαστικής υπηρεσίας Πάτρας στο οποίο βασίστηκε τόσο η Εισαγγελία Πλημ/κών Ηλείας όσο και το Συμβούλιο Πλημ/κών Ηλείας για να στηρίξουν την άποψή τους για άρνηση νεκροψίας – νεκροτομής δε στηρίζεται σε κανένα επιστημονικό στοιχείο. Προκαλεί εντύπωση το γεγονός της άρνησης της νεκροτομής γιατί υπάρχει κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού (ιού του αναπνευστικού). Με αυτή τη λογική γιατί προ κορωνοϊού διενεργούνταν νεκροψίες σε θανόντες από πνευμονία, ή αντίστοιχες ιώσεις, δεν υπήρχε τότε κίνδυνος διασποράς των ιών αυτών ; Επίσης γίνεται προσπάθεια να θεωρηθεί επαρκές το εκδοθέν πιστοποιητικό θανάτου από το νοσοκομείο. Μα τότε σε κάθε ερευνώμενη περίπτωση θανατηφόρας ιατρικής αμέλειας θα μας αρκούσαν οι διαβεβαιώσεις των ιατρών για τα αίτια θανάτου και δεν θα χρειάζονταν νεκροψίες, οι οποίες διατάσσονται από την Εισαγγελία ακριβώς για να διακριβωθούν τα όποια αίτια ιατρικής αμέλειας.

Από τα ανωτέρω καθίσταται σαφές ότι ο μόνος τρόπος να διερευνηθεί η υπό κρίση υπόθεση του θανάτου του … είναι μόνο με νεκροψία – νεκροτομή η οποία θα μας δείξει τις ακριβείς συνθήκες θανάτου του και κατά συνέπεια το Συμβούλιο σας πρέπει να κάνει δεκτή τυπικά και ουσιαστικά την υπό κρίση έφεσή μας και να επιτρέψει τη νεκροψία – νεκροτομή στο σώμα του …, ο οποίος απεβίωσε στις 30-3-2021 στο νοσοκομείο Πύργου, στα πλαίσια διερεύνησης του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας από αμέλεια (άρθρο 302 ΠΚ) παντός υπευθύνου του νοσοκομείο Πύργου.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ – ΠΡΟΤΕΙΝΩ

Να κάνει τυπικά και ουσιαστικά δεκτή το Συμβούλιο σας την υπό κρίση έφεσή μας κατά του με αριθμό 24/2021 βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Ηλείας, να εξαφανίσει αυτό και να επιτρέψει τη νεκροψία – νεκροτομή στο σώμα του …, ο οποίος απεβίωσε στις 30-3-2021 στο νοσοκομείο Πύργου, στα πλαίσια διερεύνησης του εγκλήματος της ανθρωποκτονίας από αμέλεια (άρθρο 302 ΠΚ) παντός υπευθύνου του νοσοκομείο Πύργου.

Οι καταγγελίες των συγγενών

Όπως αναφέρουν στην έγκληση τους η σύζυγος και η μητέρα του θανόντος, είχε εισαχθεί στο νοσοκομείο στις 2 Μαρτίου 2021 και απεβίωσε στις 30 Μαρτίου 2021. Οι δύο γυναίκες έφτασαν στο νοσοκομείο Πύργου πριν την αναγγελία του θανάτου, προκειμένου να υπογράψουν ότι αναλαμβάνουν την ευθύνη για την μεταφορά του διασωληνωμένου … στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ρίου Αχαΐας με ιδιωτικό ασθενοφόρο, όπου τους ανέμενε ο διευθυντής του Νοσοκομείου αυτού.

«Απροσδόκητα κατά την άφιξή μας, αφού μας ταλαιπώρησαν μέχρι να βρούμε τον αρμόδιο ιατρό, μας ενημέρωσε η κα … περί τις 21:20 ότι ο αποβιώσας έχασε τον αγώνα για τη ζωή του. Για την ακρίβεια μας ρώτησε η κα . τι κάνετε εδώ και απάντησε η δεύτερη εξ ημών ότι ήρθαμε να πάρουμε το παιδί για να το πάμε στο Ρίο. Τότε η κα … μας είπε «Δεν τα μάθατε, δυστυχώς ο … έχασε τον αγώνα» και η δεύτερη εξ ημών ρώτησε, «Έχασε το παιδί μου τη ζωή του και δεν ενημερώθηκε κανένας» και μας απάντησε ότι κάλεσαν τη μητέρα στο τηλέφωνο. Σήμερα 31-3-2021, η δεύτερη μάρτυρας μετέβη στο Νοσοκομείου Πύργου για τα διαδικαστικά, όπου παρέλαβε ιατρικό πιστοποιητικό θανάτου υπογεγραμμένο από την …, με ώρα θανάτου την 22:01» αναφέρεται χαρακτηριστικά.

«Εν ολίγοις, μέσα σε πολύ λίγη ώρα, και ενώ ήταν έτοιμη η μεταφορά του . στο Ρίο, την οποία επιδιώξαμε και πετύχαμε ακριβώς λόγω των αθλίων και υπόπτων συνθηκών νοσηλείας του στον Πύργο, ο άνθρωπος μας διασωληνώθηκε και αμέσως σχεδόν μετά πέθανε» προσθέτουν και υποστηρίζουν: «Ενώ μέχρι την τελευταία στιγμή όχι απλώς επικοινωνούσε με την οικογένειά του και επιβεβαίωνε την καλή σε γενικές γραμμές κατάσταση της υγείας του, αλλά έστελνε γραπτά μηνύματα και οπτικό υλικό που επιβεβαίωνε κατά τα άνω την καλή αυτή κατάσταση της υγείας του. Είναι δε γνωστές στην ιατρική κοινότητα, και όχι μόνον, οι προϋποθέσεις και τα επιστημονικά εκείνα δεδομένα που επιβάλλουν και μετά ταύτα νομιμοποιούν τη διασωλήνωση, ως έσχατη ιατρική πράξη παροχής βοήθειας και διάσωσης ενός ασθενή. Το οξυγόνο είναι ένα εξ αυτών, μεταξύ άλλων, όπως όλως ενδεικτικά τα αέρια του αίματος. Το “99” όχι απλώς δεν δικαιολογεί την διασωλήνωση, ούτε μπορεί να γίνει η αποδεκτή η πτώση κατά 29 μονάδες μέσα σε ελάχιστα λεπτά (από 99 σε 70, όπως “ενημερωθήκαμε”), πολλώ μάλλον όταν η “πτώση” αυτή συμπίπτει χρονικά με την επικείμενη μεταφορά του σε άλλο νοσοκομείο, την οποία ο ίδιος και η οικογένειά του επεδίωξαν και πέτυχαν και με μεγάλη προσμονή ανέμεναν. Ούτε ο μέσα στα επόμενα λεπτά θάνατος του, ο οποίος παραπέμπει σε συνθήκες θανάτου από οξύ έμφραγμα ή εγκεφαλικό και σε καμία περίπτωση από αναπνευστικό ιό, όσο επικίνδυνο και αν η συνεργαζόμενη με την κυβέρνηση επιστημονική κοινότητα επιμένει να μας τον παρουσιάζει. Και πολλώ μάλλον, επαναλαμβάνουμε, όταν ο θάνατος του επήλθε τελικά μετά την αναγγελία του σε μας».

Έκαναν μάλιστα λόγο για εμφανή προσπάθεια των αρμοδίων ιατροδικαστικών και εισαγγελικών αρχών να εμποδίσουν την νεκροψία – νεκροτομή και να παρακωλύσουν το έργο της Δικαιοσύνης.

Η απόφαση του Συμβουλίου Εφετών Πατρών

Στην απόφασή του, το Συμβούλιο καταρρίπτει όλους τους ισχυρισμούς σχετικά με την μη αναγκαιότητα διενέργειας νεκροψίας. Αναφέρει χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων:

* Το γεγονός ότι ο ασθενής … απεβίωσε στις 30-3-2021 στο Γενικό Νοσοκομείο Πύργου, μετά από νοσηλεία (28) ημερών στην μονάδα COVID και ότι ως αιτία θανάτου του έχει πιστοποιηθεί από τους θεράποντες ιατρούς του Νοσοκομείου Πύργου, σύμφωνα με το από 30-3-2021 ιατρικό πιστοποιητικό θανάτου του Γ.Ν. Πύργου, ότι ο ασθενής κατέληξε στις 30-3-2021 και ώρα 22:01 από «λοίμωξη αναπνευστικού COVID+ (θετικό) – αναπνευστική ανεπάρκεια – σκλήρυνση κατά πλάκας» δεν αρκεί από μόνο του να αναιρέσει την αναγκαιότητα της αιτούμενης από τις μηνύτριες νεκροψίας – νεκροτομής της σορού του ανωτέρω θανόντος, ιδίως δε όταν οι εγκαλούσες, … και …, σύζυγος και μητέρα του θανόντα, που δήλωσαν παράσταση για την υποστήριξη της κατηγορίας, αμφισβητούν όχι μόνο την αιτία θανάτου του ασθενούς (είναι χαρακτηριστικό ότι στην από 31-3-2021 μήνυση τους ζητούν τη διενέργεια νεκροψίας – νεκροτομής «για τη διαπίστωση των αληθών αιτίων του θανάτου του συζύγου και υιού μας, .»), αλλά και την ακριβή ώρα θανάτου του, αφού κατά τους ισχυρισμούς των μηνυτριών ενημερώθηκαν προφορικά από την ιατρό … για το θάνατο του συγγενούς τους … στις 21:20΄ενώ στο πιστοποιητικό θανάτου του τελευταίου αναγράφεται ως ώρα θανάτου του 22:01.

* Η διενέργεια νεκροψίας-νεκροτομής είναι αναγκαία ανακριτική πράξη για τη διερεύνηση της ανωτέρω καταμηνυθείσας αξιόποινης πράξης της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, αφού γενικά το πόρισμα της νεκροψίας-νεκροτομής ουσιαστικά συμβάλλει στην υποβοήθηση του έργου των εισαγγελικών-δικαστικών αρχών σε ειδικά επιστημονικά ζητήματα και δη ιατρικά που ανακύπτουν κατά τη διερεύνηση ενός θανάτου, δεδομένου ότι η ιατροδικαστική εξέταση μιας σορού αποτελεί ιατροδικαστική πράξη, η οποία σύμφωνα με τον Ν. 3772/2009 (ΦΕΚ 112Α ́/11-7-2009) διενεργείται είτε από ιατροδικαστές που υπηρετούν στις ιατροδικαστικές υπηρεσίες του κράτους και υπάγεται στην περί πραγματογνωμοσύνης διάταξη του άρθρο 183 του ΚΠΔ. Το τι αποδεικτικά στοιχεία θα εισφέρει εν προκειμένω η νεκροψία – νεκροτομή, δηλ. αν θα επιβεβαιώσει ή όχι την αναγραφόμενη στο πιστοποιητικό θανάτου αιτία θανάτου του … («λοίμωξη αναπνευστικού COVID+ (θετικό) – αναπνευστική ανεπάρκεια – σκλήρυνση κατά πλάκας»), μόνο με τη διενέργεια της ανωτέρω πράξης [νεκροψίας-νεκροτομής] μπορεί να καταδειχθεί και οποιαδήποτε θέση –ακόμη και αυτή μίας έμπειρης ιατροδικαστού– παραμένει στο χώρο της εικασίας και καθιστά πρόωρη και άνευ αντικειμενικού ερείσματος τις κρίσεις του εκκαλούμενου βουλεύματος αφενός ότι «η νεκροτομική διερεύνηση ουδέν το επιπρόσθετο μπορεί να προσφέρει μετά τη διάγνωση των κλινικών ιατρών» και αφετέρου ότι «η δειγματοληψία, η οποία θα γινόταν στο πλαίσιο μιας νεκροτομικής διερεύνησης προς τεκμηρίωση των μακροσκοπικών ευρημάτων (ιστοπαθολογική εξέταση), σε καμία περίπτωση δεν θα ήταν εφικτό να συνεισφέρει στην εξακρίβωση των συνθηκών νοσηλείας, ιατρικής φροντίδας κ.λπ. επιβεβαιώνοντας απλώς τη λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος συνεπεία του SARS-COV-2». Το επιχείρημα ότι η υπό κρίση περίπτωση δεν υπέχει θέση αιφνίδιου ή βιαίου θανάτου, ώστε να δικαιολογείται – απαιτείται η διενέργεια νεκροτομής, αναιρείται από τη Σύσταση Νο R(99)3 του Συμβουλίου των Υπουργών των κρατών – μελών της ΕΕ, για την Εναρμόνιση των Κανόνων των Ιατροδικαστικών Πράξεων (υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Υπουργών στις 2 Φεβρουαρίου 1999) που συστήνει ότι «Νεκροτομές θα πρέπει να γίνονται σε όλες τις περιπτώσεις υπόνοιας ή προφανούς μη φυσικού θανάτου, ακόμη και αν υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση μεταξύ των γεγονότων που προηγήθηκαν και του χρόνου του θανάτου, ειδικώς δε: … e. Σε περιπτώσεις υπόνοιας ιατρικής αμέλειας».

* Το γεγονός ότι οι εγκαλούσες, … και …, σύζυγος και μητέρα του θανόντα, που δήλωσαν παράσταση για την υποστήριξη της κατηγορίας, καταγγέλλουν πιθανές πλημμέλειες του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, στη νοσηλεία, τη φροντίδα και τη σίτισή του θανόντος δεν αναιρούν τα ανωτέρω, ιδίως δεν αναιρούν την αναγκαιότητα διενέργειας νεκροψίας – νεκροτομίας ως αυτοτελούς ανακριτικής πράξης.

* Το γεγονός ότι οποιοδήποτε άλλο ερώτημα που αφορά την ιατρική αντιμετώπιση του ασθενούς από το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό του Γενικού Νοσοκομείου Πύργου και ειδικότερα η υποβολή του ασθενούς ή μη στις αναγκαίες ιατρικές εξετάσεις, η ορθή ή μη διάγνωση της κατάστασης της υγείας του, η επιλογή ή μη της ορθής ιατροφαρμακευτικής αγωγής για την αντιμετώπιση του προβλήματός του, η προσήκουσα ή μη ιατρική του παρακολούθηση, η επιμελής χορήγηση της φαρμακευτικής αγωγής για το υποκείμενο νόσημα που αντιμετώπιζε, η σωστή φροντίδα και σίτισή του κατά την νοσηλεία του, ήτοι ερωτήματα που σχετίζονται με τη διερεύνηση της βασιμότητα της μήνυσης, πράγματι απαιτούν ειδικές γνώσεις ιατρικής και δεν μπορούν να τύχουν δικαστικής αξιολόγησης και εκτίμησης παρά μόνο με τη διενέργεια σχετικής πραγματογνωμοσύνης από ιατρό σχετικής ειδικότητας που θα μελετήσει τον ιατρικό φάκελο νοσηλείας του θανόντος, δεν αναιρεί την αναγκαιότητα διενέργειας και νεκροψίας – νεκροτομίας ως αυτοτελούς ανακριτικής πράξης, από την οποία δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να προκύψουν στοιχεία που να ενισχύουν ή να αποδυναμώνουν τη βασιμότητα της μήνυσης.

* Από τα προαναφερόμενα, προκύπτει ότι στην υπό κρίση περίπτωση, η νεκροψία της σορού του θανόντος … είναι απαραίτητη για τη διάγνωση των συνθηκών και αιτιών θανάτου του και των τυχόν ιατρικών πλημμελειών που αιτιακά οδήγησαν στον θάνατό του. Περαιτέρω, εφόσον τηρούνται όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα και οι Οδηγίες του ΕΟΔΥ, μπορεί να διενεργηθεί νεκροψία – νεκροτομή, σε έναν άνθρωπο που νοσούσε από Covid 19 και έτσι ελαχιστοποιείται ο επικαλούμενος από την Προϊσταμένη της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πατρών, κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού στο εργαστήριο Ιατροδικαστικής που στεγάζεται στο χώρο του Π.Γ.Ν. Πατρών, στους κοινόχρηστους χώρους του οποίου, έχουν καθημερινή παρουσία εργαζόμενοι που δεν έχουν ακόμη εμβολιαστεί καθώς επίσης και συγγενείς νεκρών και υπάλληλοι γραφείων τελετών (που επίσης δεν έχουν εμβολιαστεί) οι οποίοι εισέρχονται στο χώρο προς διεκπεραίωση της διαδικασίας φύλαξης και μεταφοράς των σορών.

Ολόκληρη η απόφαση