Νέες επιτελικές δομές «ημετέρων»...

Νέες επιτελικές δομές «ημετέρων»...

Δύο χρόνια μετά τη διαμόρφωση της «επιτελικής» κυβερνητικής δομής με υπουργούς που βρίσκονται υπό τον σφιχτό έλεγχο της αυλής του Μαξίμου, ξεδιπλώνεται περαιτέρω ο σχεδιασμός για την προσθήκη νέων επιτελικών μηχανισμών στη δομή των υπουργείων. 

Η σύσταση «Υπηρεσιών Συντονισμού» σε... κάθε υπουργείο είχε προβλεφθεί από τον περιβόητο νόμο του «επιτελικού κράτους» (4622/2019), εκκινείται όμως σήμερα με έναν τρόπο που, κατά την ανάλυση ανθρώπων οι οποίοι γνωρίζουν καλά τα θέματα της Δημόσιας Διοίκησης, έρχεται να προσθέσει ένα ακόμη επίπεδο γραφειοκρατίας, ενώ σε πολιτικό επίπεδο έρχεται να προσθέσει μια «δική μας» δομή μέσα σε κάθε υπουργείο, περιορίζοντας τον ρόλο άλλων διοικητικών οργάνων και ενισχύοντας την «ημετεροκρατία».

Μόλις στις αρχές Αυγούστου συστάθηκε στο υπουργείο Εσωτερικών με απόφαση του Μάκη Βορίδη –βασικού εκφραστή του δόγματος περί… αρμών εξουσίας ώστε να μην επανέλθει η Αριστερά στη διακυβέρνηση της χώρας– Υπηρεσία Συντονισμού με βάση τον νόμο του «επιτελικού κράτους». Η εν λόγω υπηρεσία είναι επιπέδου Διεύθυνσης, υπάγεται στον υπηρεσιακό γραμματέα, αλλά θα είναι υπό τον απόλυτο έλεγχο του υπουργού (ομοίως και σε κάθε υπουργείο όπου θα συσταθεί αντίστοιχη υπηρεσία).

Ειδικότερα:

● Ο προϊστάμενος τοποθετείται με απόφαση του υπουργού, σύμφωνα με τις «μεταβατικές» διατάξεις του νόμου περί «επιτελικού κράτους» που αποτυπώνουν το δόγμα του νυν πρωθυπουργού ότι… ουδέν μονιμότερον του μεταβατικού: το 2014 επί θητείας του στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μέσω των μεταβατικών διατάξεων για την επιλογή προϊσταμένων, ουσιαστικά μονιμοποιούσε στις θέσεις ευθύνης πρόσωπα που τοποθετήθηκαν με υπουργικές αποφάσεις και όχι με αντικειμενικές διαδικασίες κρίσεων.

● Η στελέχωση της «Υπηρεσίας Συντονισμού», σύμφωνα με τον νόμο του «επιτελικού κράτους», γίνεται από υπαλλήλους που ανήκουν στον κλάδο Π.Ε. (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης) Επιτελικών Στελεχών, κλάδος που συστάθηκε με τον ίδιο νόμο και στον οποίο μπορούν να εντάσσονται απόφοιτοι της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΣΔΔΑ) αλλά επίσης μπορούν να μετατάσσονται και ήδη υπηρετούντες υπάλληλοι, πανεπιστημιακής και τεχνολογικής εκπαίδευσης, υπό την προϋπόθεση να υπηρετούν στο Δημόσιο τουλάχιστον 4 χρόνια και να έχουν παρακολουθήσει επιτυχώς προγράμματα πιστοποίησης του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης (ΕΚΔΔΑ). Ομως, με βάση την απόφαση του κ. Βορίδη, μέχρι να καθοριστεί ο αριθμός των θέσεων στην Υπηρεσία Συντονισμού, αυτή μπορεί να στελεχώνεται και με υπαλλήλους κατώτερων εκπαιδευτικών βαθμίδων και είναι ασαφές με ποια κριτήρια. Αλλη μια πτυχή μόνιμης μεταβατικότητας...

Ποιες είναι οι αρμοδιότητες των «Υπηρεσιών Συντονισμού»; Συνοπτικά, είναι ο συντονισμός όλων των υπηρεσιών του υπουργείου και των εποπτευόμενων φορέων του για:

α) τη σύνταξη ετήσιου σχεδίου δράσης του υπουργείου,

β) την εφαρμογή αρχών καλής νομοθέτησης κατά τη διαδικασία παρασκευής νόμων,

γ) την έγκαιρη ενημέρωση της Προεδρίας της Κυβέρνησης (δηλαδή του «επιτελικού κράτους») για κάθε ζήτημα που μπορεί να καθυστερήσει την υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής.

Μεταφορά αρμοδιοτήτων

Στην «Υπηρεσία Συντονισμού» του υπουργείου Εσωτερικών μεταφέρονται έξι αρμοδιότητες αυτοτελών -κυρίως- υπηρεσιών. Σημειώνεται ότι στον νόμο του «επιτελικού κράτους» (άρθρο 38, παρ. 6) προβλέπεται ότι «προς τον σκοπό διασφάλισης της αποτελεσματικότερης λειτουργίας της Υπηρεσίας Συντονισμού» μπορούν με προεδρικό διάταγμα να συγχωνεύονται και να καταργούνται υφιστάμενες μονάδες του υπουργείου – μια… ανώδυνη μέθοδος να προαναγγελθεί και η κατάργηση οργανικών θέσεων υπαλλήλων που γεννά ανησυχίες περαιτέρω συρρίκνωσης του Δημοσίου έως και απολύσεων…

Σε κάθε περίπτωση, το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι η κυβέρνηση ξεκινά τη δημιουργία δεύτερων «δικών μας» επιτελικών δομών σε κάθε υπουργείο, προετοιμάζοντας τον περιορισμό του ρόλου άλλων οργανικών μονάδων που μπορεί να ξεκινούν από επίπεδο τμήματος και να φτάνουν ώς το επίπεδο γενικής διεύθυνσης. Ισως αυτό να εξηγεί και τον λόγο που καθυστερούν κάποιες κρίσεις προϊσταμένων…

Εμπειρα σε θέματα δημόσιας διοίκησης πρόσωπα που έχουν παρακολουθήσει τις δομικές (βλ. «επιτελικές») αλλαγές οι οποίες έχουν συντελεσθεί στον κρατικό μηχανισμό την τελευταία διετία εκτιμούν ότι από την «Προεδρία της Κυβέρνησης» έως τις «Υπηρεσίες Συντονισμού» διαμορφώνεται ένα αρκετά γραφειοκρατικό σύστημα που στο τέλος δεν θα μπορεί να επιτελέσει ουσιαστικό ρόλο.

Η άποψη ότι πρέπει να συσταθεί από κάθε μία αντίστοιχη «επιτελική υπηρεσία» σε κάθε υπουργείο και να συνδεθεί με την Προεδρία της Κυβέρνησης έχει διατυπωθεί και στο παρελθόν, εξηγούν, αλλά για να υπηρετηθεί ορθά θέλει επαρκές σε αριθμό προσωπικό. Προς το παρόν, η λογική αυτή φαίνεται να υιοθετείται από την κυβέρνηση για επικοινωνιακούς σκοπούς και για αναβάθμιση προσώπων επιλογής των υπουργών.

Αν στα παραπάνω προστεθεί και η πληθώρα μετακλητών υπαλλήλων που έχουν κατακλύσει το Δημόσιο και έχουν διογκώσει τις σχετικές δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού, την αύξηση του κόστους των δύο γενικών γραμματειών που υπάγονται απευθείας στον πρωθυπουργό κατά 236% (βλ. «Νέο ρεκόρ 10ετίας στο βόλεμα ημετέρων», «Εφ.Συν.», 12/1/2021), αλλά και τις συνεχείς αποσπάσεις κατά παρέκκλιση κείμενων διατάξεων και μάλιστα σε θέσεις ευθύνης στη γενική γραμματεία Συντονισμού της Προεδρίας της Κυβέρνησης (βλ. «Αναξιοκρατία στην “καρδιά” του επιτελικού κράτους», «Εφ.Συν.» 14/6/2021), τότε γίνεται αντιληπτό ότι το νέο μοντέλο Δημόσιας Διοίκησης δεν βασίζεται στις αρχές ενός σύγχρονου ορθολογικού κράτους, αλλά σε έναν ιδιόμορφο νεποτισμό...

Στέργιος Ζιαμπάκας

efsyn.gr