“Οι κόκκινοι” στη Μεσόγειο! Οι Ρώσοι εδραιώνουν τη παρουσία τους στα “θερμά νερά” μέσω Συρίας

Π. Καρβουνόπουλος-militaire

Alexander Marcouris

[ Πολλαπλά ενδιαφέρουσα η κατωτέρω λεπτομερειακή καταγραφή των βάσεων που έχουν εγκαταστήσει οι Ρώσοι στη Συρία και του εξοπλισμού για την θωράκισή τους, από τον ελληνικής καταγωγής δημοσιολόγο Alexander Mercouris,στο κατωτέρω άρθρο του. Το οποίο καθιστούν αξιοπρόσεκτο και αφετηρία  πολιτικο-στρατηγικού προβληματισμού -όχι αποκλειστικά των επαγγελματιών- οι συμπερασματικές διαπιστώσεις στις οποίες καταλήγει, για τις συνέπειες του πολέμου της Συρίας στο γεωστρατηγικό τοπίο της Μεσογείου. Ο κ. Μερκούρης είναι εγκατεστημένος στο Λονδίνο, είναι αρχισυντάκτης της ηλεκτρονικής εφημερίδας The Duran, που εκδίδεται στην Κύπρο και σχολιαστής του τηλεοπτικού δικτύου Russia Today.]

Μετάφραση Μιχαήλ Στυλιανού

Σε συνέπεια  του πολέμου στη Συρία η Ρωσία εγκαθιστά ένα συγκρότημα βάσεων στη χώρα αυτή, το οποίο για πρώτη φορά συγκρίνεται  με των αμερικανικών βάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.

΄Ενας λόγος που συχνά επικαλούνται Δυτικοί σχολιαστές για την ρωσική υποστήριξη στον πρόεδρο ΄Ασαντ είναι η υποτιθέμενη θέληση τη Ρωσίας να προστατεύσει τη ναυτική βάση της στην Ταρτούς της Συρίας. Ορισμένοι σχολιαστές υποστήριξαν άλλωστε ότι ένα από τα κίνητρα του όλου συριακού πολέμου ήταν να εξώσουν τους Ρώσους από τη Συρία.

Κατά τη γνώμη μου κανένας από τους ισχυρισμούς αυτούς δεν ευσταθεί, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μία συνέπεια του πολέμου είναι ότι αύξησε τεράστια την κλίμακα της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στη Συρία, πέραν κάθε πρόβλεψης δυνατής το 2011 κατά την έναρξη του πολέμου.

Η Ρωσία λειτουργεί τώρα δύο γενικά γνωστές μεγάλες βάσεις στη Συρία και μια Τρίτη,  για την ύπαρξη της οποίας γίνονται κάποτε υπαινιγμοί αλλά ποτέ δεν υπήρξε επιβεβαίωση.

1)Ναυτική Βάση Ταρτούς

Ο ρωσικός στόλος διατηρούσε μια βάση στο συριακό λιμάνι της Συρίας στη Μεσόγειο από τη δεκαετία του ’70 (κάποιες πληροφορίες  λένε από το 1971, άλλες τοποθετούν την έναρξη αργότερα).

Μολονότι οι διευκολύνσεις στην Ταρτούς αποκαλούντο συχνά βάση, μέχρι πρόσφατα  εχαρακτηρίζοντο  σωστότερα ως  μικρή επιμελητειακή εγκατάσταση, προορισμένη να εξασφαλίζει υποστήριξη στις αναπτυσσόμενες στη Μεσόγειο ναυτικές μονάδες. Η εγκατάσταση εστερείτο της χωρητικότητας ελλιμενισμού περισσότερων από ολιγάριθμα σκάφη και κανενός μεγαλύτερου του εκτοπίσματος κορβέτας. ΄Ηταν προφανώς επανδρωμένη κυρίως από πολιτικό τεχνικό προσωπικό. Στην αρχή του  πολέμου  στη Συρία το 2011 είχε φαίνεται περιπέσει σε αποσάθρωση και εχρησιμοποιείτο ελάχιστα.

Η Ρωσία έχει συνάψει τώρα 49ετή σύμβαση χρήσεως της βάσης, η οποία προορίζεται για τεράστια επέκταση. Το σχέδιο είναι να διευρυνθεί έτσι ώστε να μπορεί να φιλοξενήσει ταυτοχρόνως 11 πολεμικά σκάφη, ορισμένα των οποίων πυρηνοκίνητα. Το έργο  φαίνεται πως έχει αρχίσει.

Στην περίπτωση που το σχέδιο εφαρμοσθεί στην πληρότητά του, θα μεταβάλει την σημερινή εγκατάσταση σε μια ναυτική βάση συγκρινόμενη σε κλίμακα με αυτές των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ σε άλλα σημεία της Μεσογείου.

2) Αεροπορική Βάση Χμεϊμίμ

Αυτή δεν υπήρχε προ του Σεπτεμβρίου 2015 και αποτελεί εσπευσμένη προσαρμογή μέρους του πολιτικού αεροδρομίου Μπάσελ Αλ-΄Ασαντ. Αποτελείται από έναν ασφαλτοστρωμένο διάδρομο 2.979 μέτρων, για την εκτέλεση των επιχειρήσεων εναντίον των τζιχαντιστών τρομοκρατών στη Συρία.

Η Ρωσία έχει συνάψει τώρα 49ετή σύμβαση για τη βάση. Λέγεται ότι και αυτή θα επεκταθεί, με την δημιουργία ενός δεύτερου διαδρόμου προσγείωσης-απογείωσης από μπετόν, καταλληλότερου για αεροσκάφη υψηλής απόδοσης, όπως αεριωθούμενα μαχητικά και βομβαρδιστικά.

Και αυτό επίσης θα μεταβάλει την εγκατάσταση σε αεροπορική βάση περισσότερο συγκρίσιμη με τις αμερικανικές βάσεις στη περιοχή, όπως του Ιντσιρλίκ στη Τουρκία.

Παράλληλα με τον δεύτερο διάδρομο, θα υπάρξουν προφανώς μόνιμες εγκαταστάσεις για το προσωπικό λειτουργίας της βάσης και ο υπόλοιπος απαραίτητος εξοπλισμός.

3) Βάση Ακροάσεων στη Λαττάκεια

Από καιρού εις καιρόν διαρρέουν πληροφορίες περί μιας μεγάλης ρωσικής βάσεως ακροάσεων (SIGINT) στην επαρχία Λαττάκεια της Συρίας, μολονότι στοιχεία επιβεβαίωσης της ύπαρξής της είναι δυσεύρετα.

Τον Οκτώβριο του 2014 οι Τζιχαντιστές κατέλαβαν ένα σταθμό ακροάσεων στην Αλ-Χάρα, στη νότιο-δυτική Συρία, κοντά στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψώματα του Γκολάν. Επρόκειτο για ένα μικρό σταθμό, υπό τον υποτιθέμενο κωδικό «Κέντρο S». Επρόκειτο προφανώς για κλάδο πολύ μεγαλύτερου συμπλέγματος, εγκατεστημένου βαθύτερα στη Συρία, στην επαρχία Λαττάκεια, όπως το θέλει η φήμη.

Αν υποθέσουμε ότι υπάρχει αυτή η βάση, ασφαλώς θα έχει επηρεασθεί από την επανάσταση που έχει σημειωθεί στην ηλεκτρονική και στη μυστική παρακολούθηση σημάτων μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Αυτή η επανάσταση κατέστησε ευκολότερη την παρακολούθηση από το εσωτερικό της Ρωσίας της διακίνησης σημάτων στο εξωτερικό, μειώνοντας την ανάγκη βάσεων  ακρόασης όπως αυτή που υποτίθεται λειτουργεί στη Λαττάκεια. Τούτου λεχθέντος, είναι πιθανό ότι η βάση αυτή πράγματι υπάρχει και ότι είναι πάντοτε σε λειτουργία.

Ρωσικές πληροφορίες δίνουν κατά καιρούς την εντύπωση ότι η κυκλοφορία σημάτων στη Συρία παρακολουθείται από εξοπλισμό εγκατεστημένο μέσα στην αεροπορική βάση Χμεϊμίμ. Θα πρόκειται είτε για μετεγκατάστασή της είτε για πληροφορίες συσκότισης της πραγματικής θέσης της.

Αυτές οι τρείς εγκαταστάσεις προστατεύονται τώρα από μια σύνθετη ζώνη κλειδωνόμενων διασταυρωμένων αμυντικών συστημάτων, που περιλαμβάνουν τα πολύ ισχυρά S-400 και S-300VM Antey 2500 αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα, που εγκαταστάθηκαν πέρυσι στη Συρία, το μικρότερου βεληνεκούς Pantsir S1 σύστημα πυραυλοβόλου που έφθασε στη Συρία με την αρχική ρωσική δύναμη τον Σεπτέμβριο 2015, το πολύ προηγμένο σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου Krasukha 4 (που θεωρείται ικανό να  αχρηστεύει αεροσκάφη AWAKS και δορυφόρους) και τις συστοιχίες των υπερηχητικών αντιπυραύλων Bastion, που αναδιατάχθηκαν κατά μήκος των ακτών της Συρίας πέρυσι το φθινόπωρο από την Κριμαία. Υπάρχουν πληροφορίες ότι η Ρωσία στέλνει τώρα επίσης συστοιχίες βαλλιστικών πυραύλων Tochka-U, μικρού βεληνεκούς στη Συρία, αλλά το Κρεμλίνο αρνείται να επιβεβαιώσει την πληροφορία.

Επιπλέον, δοθέντος ότι όλα αυτά τα συστήματα είναι εγκατεστημένα σε μια περιορισμένη περιοχή, στην επαρχία Λαττάκεια, μπορούν να λειτουργούν μαζί, σαν ένα γιγάντιο συγκρότημα αεροναυτικής βάσης, ακόμη και υπό τον έλεγχο ενός και μόνου αξιωματικού βάσεως.

Το κατά πόσον η αμερικανική υποστήριξη στους τζιχαντιστές της Συρίας είχε ως κίνητρο την εκδίωξη της Ρωσίας είναι αμφίβολο. Εάν ωστόσο ήταν πράγματι αυτός ο σκοπός, το συμπέρασμα πρέπει να είναι ότι όχι μόνον απέτυχε, αλλά επέτυχε το αντίθετο από αυτό που επιδίωκε.

Όχι μόνο η Συρία συνδέεται τώρα με τη Ρωσία στενότερα από ποτέ στο παρελθόν, αλλά  σε άμεση συνέπεια του συριακού πολέμου  οι Ρώσοι συγκροτούν τώρα στη Συρία ένα σύμπλεγμα ναυτικής και αεροπορικής βάσεων παρόμοιο του οποίου ουδέποτε είχαν κατά το παρελθόν στη Μεσόγειο, καθιστώντας για πρώτη φορά δυνατό για την αεροπορία τους να περιπολεί στον ουρανό της Ανατολικής Μεσογείου και για τα πολεμικά τους να ενεργούν στην περιοχή, χωρίς να έχουν ανάγκη υποστήριξης εξ αποστάσεως, από τους ρωσικούς λιμένες τους.

Επιπλέον πρόκειται εδώ για το πρώτο συγκρότημα ναυτικής και αεροπορικής βάσης τέτοιας κλίμακας στην περιοχή από τον 2^ο Παγκόσμιο Πόλεμο που δεν ελέγχεται από τις ΗΠΑ ή έναν από τους συμμάχους τους, αλλά από έναν από τους ανταγωνιστές των ΗΠΑ.

Δεν είναι η ελάχιστη συνέπεια του πολέμου στη Συρία ότι όχι μόνο  εξασθένισε τη θέση των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, αλλά ότι επίσης, για πρώτη φορά από τον 2^ο Π.Π. κλόνισε τoν μέχρι τώρα απόλυτο έλεγχο των ΗΠΑ στη Μεσόγειο.